ေရြးခ်ယ္စရာ အေမရိကားအလုပ္ဗီဆာ

My Blog List

Thursday, June 27, 2013

ေနရာသစ္မွသင္ယူျခင္း ၁၁

 
ေဆာင္းပါးရွင္ - ကိုညီညီ (ေတာင္ၾကီး)

  
           ျမန္မာႏိုင္ငံမွာပုဂၢလိကဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္က်ယ္လာတာနဲ႕အမွ် စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈေတြကို အခုမ်က္ျမင္ၾကံဳေတြ႕ေနရပါျပီ။ ေနရာတိုင္း ေငြသားလက္ငင္းေပးေခ်စံနစ္ကေန ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဘဏ္စံနစ္ (Digital Banking) ကို အကြ်မ္းဝင္လာႏုိင္ဖို႕အတြက္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတစ္ခုကိုကြ်န္ေတာ္တုိ႕အားလံုးေစာင္႕ေမွ်ာ္ေနခဲ႕ၾကရတာပါ။
        
       ေရာ႕နဂါး - ေရာ႕ပတၱျမား ေငြေခ်စံနစ္ (Physical Payment) အရ ေငြသားသယ္ယူေပးေခ်မႈဟာလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႕ကုမၸဏီေတြအတြက္ စြန္႕စားမႈ (Risk) တစ္ခုျဖစ္လာေနတာဟာ ကာလၾကာရွည္လွပါျပီ။ ဒီေနရာမွာ နည္းစံနစ္ေကာင္း နဲ႕ နည္းပညာအသစ္ေတြကို ကိုးကားလုိသူေတြအတြက္ ဗဟုသုတရေစဖို႕အေမရိကားကဘဏ္စံနစ္ (Banking System) အေၾကာင္းကုိ ကြ်န္ေတာ္သိထားသမ်ွ ရွင္းလင္းတင္ျပေပးပါမယ္။
       
           အေမရိကန္ႏုိင္ငံေငြေၾကးစံနစ္မွာ အၾကီးဆံုးေငြစကၠဴယူနစ္က (၁ဝဝ) တန္ေဒၚလာရြက္ျဖစ္ေပမယ္႕ အသံုးအမ်ားဆံုးက ေဒၚလာ (၂ဝ) တန္လို႕ေျပာလုိ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာေငြ (၃ဝဝဝဝ) က်ပ္ဆိုတဲ႕ပမာဏဟာ ျမန္မာအခ်င္းခ်င္းေငြေပးေငြယူလုပ္ဖုိ႕ အိပ္ကပ္ထဲမွာပါႏိုင္ေပမယ္႕ အေမရိကားမွာေနသူေတြဟာ သူတုိ႕ရဲ႕အိပ္ကပ္ထဲမွာ ေဒၚလာ (၂ဝ) ေလာက္ကို ေဘာင္းဘီအိပ္ကပ္ထဲထည္႕ထားတဲ႕သူရွားပါးတယ္။

          ေငြသား (Cash) ေပးရမယ္႕ကိစၥေတြမွာ အင္မတန္ကသိကေအာက္အျဖစ္ခံျပီးေတာ႕ကို မသယ္ေဆာင္ၾကတာပါ။ ဘယ္ေနရာေရာက္ေရာက္ ေငြေပးေခ်စရာ-Payment (၅) ေဒၚလာ ဒါမွမဟုတ္ (၁ဝ) ေဒၚလာေက်ာ္ရင္အေၾကြးဝယ္ကဒ္ျပား (Credit Card) သံုးလိုက္ရံုဆိုတဲ႕အခါက်ေတာ႕ ေငြသားကုိ မကိုင္ေဆာင္တာဟာ ရန္ျပဳခံရျခင္းအႏၱရာယ္ကေနကင္းေဝးတယ္လို႕ယူဆထားပံုရပါတယ္။

            ဘဏ္မွာ စာရင္းရွင္ (Checking Account) ဖြင္႕ရင္ ေငြတိုးမရပါဘူး။ ဒါေတာင္ ခ်က္ကင္အေကာင္႕ကအလုပ္အတြင္က်ယ္ဆံုးအေကာင္႕အမ်ိဳးအစားေနာ္။ လူကုိယ္တိုင္ဘဏ္ကိုသြားဖြင္႕လို႕ရသလို အြန္လိုင္းေပၚကေနဖြင္႕ရတာလြယ္ကူပါတယ္။ လိုအပ္တဲ႕အခ်က္အလက္ေတြက နာမည္၊ အိမ္လိပ္စာ၊ ဖုန္းနံပါတ္၊ အီေမးလ္လိပ္စာ၊ ေမြးေန႕သကၠရာဇ္ နဲ႕ ႏိုင္ငံသားသက္ေသခံကဒ္ျပား (Country of Citizenship) တို႕ျဖစ္ၾကပါတယ္။

           ေပးထားတဲ႕အကြက္ေတြျဖည္႕ျပီးခါနီးမွာ ေက်ာင္းသားျဖစ္ရင္ထပ္ေတာင္းတဲ႕အခ်က္အလက္ေတြကိုထပ္ျဖည္႕ရပါလိမ္႕မယ္။ အျမဲတမ္းေနထိုင္ခြင္႕ (Alien Registration Card/Green Card) မရွိေသးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္နဲ႕ဖြင္႕လို႕ရပါတယ္။ ကနဦးေငြသြင္းထားဖို႕ဘယ္ေလာက္လိုတယ္ဆုိတဲ႕ကတ္သတ္ခ်က္မရွိပါဘူး။ ေဒၚလာ (၁ဝဝ) ေလာက္သြင္းလိုက္ရင္အဆင္ေျပပါျပီ။

          ခ်က္လက္မွတ္ (၄) ေစာင္ေလာက္ နဲ႕ ကိုယ္႕ေငြကိုယ္သံုးတဲ႕ကဒ္ျပား (Debit Card) ထုတ္ေပးတဲ႕အခ်ိန္မွာ ဒီကဒ္ျပားကိုေငြသြင္းေငြထုတ္လုပ္ဖို႕ လ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္ (Password) ထည္႕သြင္းေပးလိုက္ရင္ပဲအေကာင္႕ဖြင္႕တာျပီးစီးေအာင္ျမင္ပါျပီ။ အြန္လိုင္းကေနလုပ္တာဆုိရင္ေတာ႕ စာတုိက္ကေနအိမ္ကို ဘဏ္ကဒ္ပို႕လာရင္ဘဏ္ကဒ္အသစ္ရဲ႕ေနာက္ေက်ာမွာပါတဲ႕ဖံုးနံပါတ္ကိုဆက္ျပီး ကဒ္လိုင္းဖြင္႕ (Activate) လုပ္ေပးဖို႕လုိပါတယ္။

           ေဒၚလာ (၅ဝဝ) ထက္မမ်ားရင္ နီးစပ္ရာ ATM မွာ ေငြသြင္းျပီးသံုးလို႕ရပါျပီ။ ဘဏ္္တစ္ခုထဲေအာက္မွာရွိတဲ႕ မိသားစုဝင္ ဒါမွမဟုတ္ သူငယ္ခ်င္းေတြရဲ႕အေကာင္႕ကေနလႊဲယူ (Transfer) ျပီး သံုးစြဲလို႕လည္းရပါတယ္။ ေငြရွင္းေကာင္တာ (Register Station) တစ္ခုခုမွာ Debit Card သံုးရင္ ကိုယ္႕ရဲ႕ Password (PIN နံပါတ္လုိ႕လဲေခၚပါတယ္) ကို နံပါတ္ပါတဲ႕စက္ကေလးေပၚမွာ ရုိက္သြင္းေပးမွ ေငြေခ်ျခင္း (Transaction) ေအာင္ျမင္တာပါ။

          ဆိုလုိတာက ပင္နံပါတ္ေမ႕ေနရင္သံုးလို႕မရပါဘူး။ Debit Card က ကုန္ပစၥည္းေရာင္းတဲ႕ဆိုင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေစ်းဝယ္ရင္း ေငြသားထုတ္လို႕ရတာေၾကာင္႕ အားသာခ်က္တစ္ခုရွိေနပါတယ္။ ဥပမာ (၉) ေဒၚလာတန္ ပစၥည္းဝယ္ျပီး ေငြသား ေဒၚလာ (၄ဝ) ထုတ္ခ်င္ရင္ ေကာင္တာမွာေငြျပန္ထုတ္တဲ႕ခလုတ္ (Cash Back) ကို ႏွိပ္လိုက္ျပီး အေရာင္းဝန္ထမ္း (Cashier) ကိုေျပာလိုက္ရင္ ကြန္ပ်ဴတာ (System) က (၄၉) ေဒၚလာႏႈတ္သြားျပီး ေကာင္တာကေငြသား (၄ဝ) ထုတ္ေပးမွာပါ။

          ဒီလိုနည္းနဲ႕အဆင္ေျပႏုိင္တာမို႕လို႕ေငြသားထုပ္လိုသူဟာ တကူးတကဘဏ္ကိုသြားစရာမလိုပါဘူး။ ဒီလိုမိ်ဳး ေကာင္တာမွာဝယ္တာနဲ႕ အထူးသျဖင္႕ ဓါတ္ဆီဆိုင္ (Gas Station) ေတြမွာဝယ္ရင္း ပင္နံပါတ္ (Identity Theft) အခိုးခံ ရႏိုင္တာကေတာ႕ Debit Card ရဲ႕ အားနည္းခ်က္အေနနဲ႕မွတ္ထားသင္႕ပါတယ္။

          ေငြစုစာရင္းရွင္ (Saving) ဖြင္႕ရင္ ရတဲ႕ေငြတိုးကျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႕ယွဥ္လုိက္ရင္ အင္မတန္နည္းပါးပါတယ္။ ေငြစုသူနည္းပါးျပီး ေငြပုိသူအမ်ားစုက စေတာ႕ရွယ္ယာ နဲ႕ ေငြတုိက္စာခ်ဳပ္ေတြမွာရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္ၾကပါတယ္။

          အေၾကြးဝယ္ကဒ္ျပား (Credit Card) ေလ်ွာက္ထားႏိုင္ဖုိ႕ အေၾကြးအခ်ိန္မွန္ျပန္ဆပ္ႏိုင္သည္႕စြမ္းအားနံပါတ္ (Credit Score) လိုပါတယ္။  အေမရိကားကိုေရာက္တာမၾကာေသးသူျဖစ္ရင္ Credit Card ကိုင္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႕အခက္အခဲရွိႏုိင္ပါတယ္။ Debit Card ကိုဘဲ မွိန္းသံုးရင္း တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္မွ Credit Card ဖြင္႕ဖုိ႕အဆင္သင္႕ျဖစ္လာၾကႏုိင္ပါတယ္။

          ဘဏ္ေတြမွာမတူတဲ႕ အေရာင္းျမွင္႕တင္ေရးအစီအစဥ္ (Promotion Program) ေတြအရ ေဒၚလာ (၁ဝဝဝ) ေလာက္နဲ႕ Credit Card ဖြင္႕ျပီး ကိုယ္႕ရဲ႕ Credit Score ကိုတည္ေဆာက္လို႕ရေအာင္လုပ္ေပးထားပါတယ္။ သံုးေငြအေၾကြးကိုအခ်ိန္မွန္ျပန္ဆပ္ရင္းေနာက္မ်ားမၾကာမီ Credit Card ဖြင္႕ႏိုင္ျပီလို႕ ဘဏ္က ကမ္းလွမ္းစာေရာက္တာရင္ေတာ႕အဆင္ေျပသြားပါျပီ။
   
           ေနရာအမ်ားစုမွာ Visa Card ကိုသံုးစြဲတာမ်ားျပီး အြန္လိုင္းဘဏ္တခ်ိဳ႕ Master Card သံုးပါတယ္။ ကိုယ္႕ရဲ႕ Credit Score ကိုလည္းမစစ္ - ကိုယ္နဲ႕လည္းမသိပဲအိမ္ကို အေၾကြးဝယ္ကဒ္ဖြင္႕ႏိုင္တဲ႕အေၾကာင္းစာေတြခဏခဏေရာက္လာတတ္တဲ႕အထဲမွာ နာမည္အၾကီးဆံုးက Capital One Online Bank ပါ (၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၇ အေျခအေန)။ ဒီဘဏ္ကစာ စရျပီဆိုရင္ေဒၚလာ (၅ဝဝ) အထိသံုးစြဲခြင္႕ရွိျပီး ရက္ (၃ဝ) နဲ႕ (၄၅) ရက္ အတြင္း ေငြေပးေခ်ႏိုင္ရင္အဆင္ေခ်ာသြားပါျပီ။ ႏွစ္စဥ္ေၾကးေပးရတာရွိသလို မေပးရတာလည္းရွိပါတယ္။

          ဘဏ္ကဒ္အသံုးျပဳျပီးေကာင္တာမွာေငြရွင္းရင္ မွတ္ပံုတင္ (ID Card) ဒါမွမဟုတ္ လိုင္စင္ျပရမွာပါ။ အြန္လိုင္းကေနေစ်းဝယ္ရင္ ကဒ္နံပါတ္ (Visa–Master Card ဂဏန္း ၁၆ လံုး) နဲ႕ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ (Expiry Date) အျပင္ ကဒ္ျပားေနာက္မွာပါတဲ႕ CVV နံပါတ္ (ဂဏန္း ၃ လံုး) ကိုပါ ထည္႕သြင္းေပးဖို႕လုိပါတယ္။

          ခ်က္လက္မွတ္ကို ေဘေဆာင္တာ၊ ေငြေပးေခ်တာ နဲ႕ စာတုိက္ကေနပို႕ေဆာင္ေငြေခ်တဲ႕ေနရာေတြမွာသံုးပါတယ္။ Checking Account ဖြင္႕ဖြင္႕ခ်င္း ခ်က္လက္မွတ္နမူနာရတုန္းမွာခ်က္စာအုပ္မွာၾကားလို႕ရႏိုင္ပါတယ္။ ကုန္က်စားရိတ္က (၂၅) ရြက္ပါ (၃) အုပ္ကို (၁၉) ေဒၚလာပါ (၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၁၇ အေျခအေန)။ အြန္လိုင္းကေနမွာရင္ သက္သာတဲ႕ပံုႏိွပ္တုိက္ေတြရွိၾကပါတယ္။

         ကိုယ္႕နာမည္ နဲ႕ ခင္ပြန္း/ဇနီး နာမည္၊ အိမ္လိပ္စာအျပင္ ကိုယ္ၾကိဳက္တဲ႕ပံုလွလွေလးေတြကိုလဲစိတ္ၾကိဳက္ေရြးခြင္႕ရသလို ခ်က္စာအုပ္ (၅) အုပ္ကိုမွ (၁၁) ေဒၚလာပဲေပးရတတ္ပါတယ္။ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္အတိုင္း ကိုယ္ကသူမ်ားကုိေပးရင္ ခ်က္လက္မွတ္စာမ်က္ႏွာအလွဘက္မွာ ကုိယ္႕ရဲ႕ထိုးျမဲလက္မွတ္ပါမွေငြထုတ္ခြင္႕ရွိမွာပါ။ ကိုယ္က သူတစ္ပါးခ်က္လက္မွတ္ကိုထုတ္ခ်င္ရင္ ေနာက္ေက်ာမွာကိုယ္႕လက္မွတ္ထိုး - အေကာင္႕နံပါတ္ေရးေပးလိုက္မွစိတ္ခ်ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

           စာရင္းရွင္အပ္ေငြ၊ ေငြစုစာအုပ္ နဲ႕ Debit Card တို႕ဖြင္႕ရင္ ဝန္ေဆာင္ခမေပးရပါ။ Credit Card က်ေတာ႕ ဖြင္႕တဲ႕ဘဏ္ကိုလိုက္ျပီး ေပးရတာမ်ိဳးရွိပါတယ္။  ျပီးေတာ႕ ကိုယ္သံုးစြဲတဲ႕ထဲကမွ ဓါတ္ဆီဝယ္ရင္ (၃%) ၊ စားေသာက္ဆိုင္မွာသံုးစြဲျခင္းနဲ႕ ခရီးသြားလက္မွတ္ဝယ္ရင္ (၂%) နဲ႕ က်န္တာဘယ္ေနရာသံုးသံုး (၁%) ကိုယ္သံုးစြဲသမွ်ေပၚမူတည္ျပီး ရာႏႈန္းစားျပန္ေပးၾကတာမ်ိဳးရွိတယ္။

          Credit Card ထဲက ေငြသားခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း ေခ်းယူမယ္ၾကံရင္ေငြတိုးေစ်းၾကီးေပးရတတ္တာကုိသတိထားဖုိ႕လုိပါတယ္။ ဘဏ္အမ်ိဳးမ်ိဳးကအခြင္႕အေရးေပးတဲ႕့ပံုစံေတြကြဲျပားေနတာေၾကာင္႕ Credit Card မွာ ႏွစ္စဥ္ေၾကးေပးရမယ္႕ပရုိဂရမ္ကိုမေရြးမိေအာင္သတိထားရမွာပါ။ အခမဲ႕သံုးစြဲခြင္႕ေပးတဲ႕ကုမၸဏီရဲ႕ Credit Card ကို ရွာႏိုင္ရင္ေတာ႕ အဆင္ေျပပါျပီ။

          အျခားကုန္က်မႈေတြကုိတြက္ျပရရင္ Debit Card ရဲ႕သေဘာသဘာဝအရကုိယ္သြင္းထားတဲ႕ေငြကိုကုိယ္ျပန္သံုးတာျဖစ္လို႕ ေငြမရွိဘဲကဒ္ဆြဲမိရင္မေလာက္ငွတဲ႕ေငြကို ဘဏ္ကစိုက္ေပးလိုက္ရတဲ႕အခါမ်ိဳးမွာ ဒဏ္ေငြ (Insufficient Fund  Charges) (၃၅) ေဒၚလာေဆာင္ရပါျပီ။

          ကိုယ္႕စာရင္းရွင္အေကာင္႕မွာေငြမေလာက္ပဲ ကုိယ္႕ခ်က္လက္မွတ္ကိုသူတစ္ပါးကိုေပးမိလုိ႕ သူကလည္းဘဏ္မွာသြားထုတ္မိရင္ ခ်က္ျပန္ကန္-Check Bounce ျဖစ္ျပီး ခ်က္လက္မွတ္ေရးေပးသူက (၃၅) ေဒၚလာနဲ႕ မသိပဲ ထုတ္မိသူက (၁၂) ေဒၚလာေဆာင္ရမွာပါ။ ခ်က္လက္မွတ္အေပၚအားထားယံုၾကည္တဲ႕သံုးစြဲသူေတြရဲ႕ဝိုင္းဝန္းအားေပးမႈေၾကာင္႕ အေမရိကန္ဘဏ္စံနစ္ေအာင္ျမင္တယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ႕ယံုၾကည္မိပါတယ္။
         
   ေနာက္ဆံုးေပၚအေနနဲ႕ အေမရိကားဦးေဆာင္ဘဏ္ေတြျဖစ္တဲ႕ Bank of America ၊ Chase ဘဏ္ နဲ႕ တစ္ျခားနာမည္ၾကီးဘဏ္ေတြက iPhone နဲ႕ Android ဖုန္းေတြမွာ ဝန္ေဆာင္မႈေပးလာၾကပါျပီ။ ဖုန္း App ကုိဖြင္႕၊ Log In ကုိဝင္၊ Deposit ကုိသြားျပီး ခ်က္လက္မွတ္ရဲ႕စာမ်က္ႏွာ (၂) ဘက္စလံုးကုိဓါတ္ပံုရုိက္ပို႕လိုက္ရံုနဲ႕ သြင္းေငြကို (၂၄) နာရီအတြင္း သံုးစြဲခြင္႕ရွိပါျပီ။

 ဒါ႕အျပင္ေငြေတာင္းခံလႊာေဘ (Bill) ေဆာင္ဖို႕လည္းလြယ္ကူေအာင္ျပထားပါတယ္။ Pay Bill ကိုသြား၊ ေဘမွာပါတဲ႕ေငြေတာင္းခံတဲ႕ကုမၸဏီအခ်က္အလက္ေတြထည္႕ျပီး အတည္ျပဳ (Confirm) လုပ္ျပီး ပို႕လိုက္ရံုပါ။ Chase ဘဏ္မွာ Chase QuickPay ဆိုတဲ႕ အျမန္ေငြပို႕စံနစ္တစ္ခုက လုပ္ငန္းတြင္ေစပါတယ္။ ေငြလက္ခံသူအီးေမးလ္ နဲ႕ ဖုန္းနံပါတ္သိရံုနဲ႕ လက္ကိုင္ဖုန္းေပၚကေန (၁၉၉၉) ေဒၚလာအထိအျမန္လႊဲေျပာင္းေပးႏုိင္သလို ေငြေတာင္းခံမႈကိုလည္းလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။

 ႏိုင္ငံရပ္ျခား နဲ႕ အေရးၾကီးေငြေပးေခ်မႈေတြအတြက္စီစဥ္ထားတဲ႕ေၾကးနန္းေငြလႊဲေျပာင္းစံနစ္ (Wire Transfer) ကို သံုးခ်င္ရင္ေတာ႕ Chase ဘဏ္အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွာ ၾကိဳတင္စာရင္းေပးသြင္း (Enroll) ထားဖုိ႕လုိပါမယ္။ App ေတြက WiFi နဲ႕ ဆယ္လူတာေဒတာ (Cellular Data) တင္မက 4G Network မွာလဲ သံုးစြဲရလြယ္ကူပါတယ္။ သြားလာလွႈပ္ရွားရင္း ေငြေၾကးကိစၥေတြကိုေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျပီး အခ်ိန္နဲ႕အညီသိရွိႏိုင္ေအာင္ ဖုန္းရဲ႕သတိေပးစင္တာ (Notification Center) မွာ ေငြဝင္ေငြထြက္ေတြကိုအခ်က္ေပးႏိုင္ေအာင္ခ်ိန္ထားလို႕ရပါတယ္ဆိုတဲ႕အေၾကာင္းတင္ျပလိုက္ရပါတယ္ခင္မ်ား။

ခင္လ်က္
ကိုညီညီ (ေတာင္ၾကီး)
06-27-2013

No comments: