ေဒၚလာ ( ၇၅ဝဝ ) က ေပးတဲ႕သင္ခန္းစာ

ခရီးျပန္ေရာက္သူ - ကိုညီညီ ( ေတာင္ၾကီး )

.

ကြ်န္ေတာ္အျမဲေျပာတယ္ .. ကြ်န္ေတာ္ဟာ ေတာသား .. ေန႕တုိင္းအသစ္တစ္ခုခုကိုသင္ယူေနတုန္းပဲ .. လို႕..။ ထင္တဲ႕အတိုင္းပဲေလ ပုိင္လွျပီဆိုတဲ႕ ကိုယ္႕လုပ္ရပ္ဟာ ျဖစ္ခ်င္ျပီဆိုရင္ အေျခမလွတဲ႕အျဖစ္တစ္ခုကေတာ႕ ၾကံဳရျမဲပဲ။ ရန္ကုန္ကေန အေမရိကားကုိသြားတုန္း တစ္ေထာက္နားတဲ႕လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ဒီေန႕ ထုိင္ဝမ္ေလဆိပ္ကို ( ၆ ) ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း တစ္လွည္႕ျပန္ေရာက္တယ္။ ဟုိတစ္ေခါက္တုန္းက ပက္လက္လွန္လဲက်ခဲ႕တဲ႕ စက္ေလွခါးကိုျပန္ေရာက္ခ်င္တဲ႕ စိတ္အေၾကြးေက်သြားျပီ။ ဒီမွာတင္ ကုိယ္႕ဟာကိုယ္ဟုတ္လွျပီေပါ႕ .. ငါ႕ေလာက္သင္ယူမႈေကာင္းသူ ဒီဇဗၼ်ဴမွာဘယ္သူရွိဦးမလဲ ဆိုျပီး ေလယာဥ္ေပၚကိုေကာ႕ေကာ႕ေလးတက္သြားတာ မလိမ္႕တစ္ပတ္လုပ္ခ်င္တဲ႕ ျပည္ခ်စ္စိတ္က မေပ်ာက္ဘူး။

.

လြယ္မယ္ဆိုတဲ႕အခ်က္က တစ္ခါတစ္ေလ ေဘးၾကပ္နံၾကပ္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါကိုေက်ာ္လႊားဖို႕အေကာင္းဆံုးက သတိတရား နဲ႕ အေျခအေနကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ႏုိင္မႈပါ။ က်ေရာက္လာတဲ႕အေျခအေနကို ပကတိအတိုင္းျမင္တတ္ျပီး အမွား နဲ႕ အမွန္ဆံုးျဖတ္တတ္ရမွာက ရင္႕က်က္ျပီးသားသူတစ္ေယာက္ရဲ႕လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ မဟုတ္ပါလား? ဒီေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ္မရင္႕က်က္ေသးတဲ႕အခ်က္တစ္ခုကို ဝန္ခံပါရေစ။

.

.

ေလယာဥ္ဆင္းခါနီး နာရီပိုင္းအလိုမွာ ကဒ္အျဖဴလို႕အမ်ားသိၾကတဲ႕ U.S Customs and Border Protection အစိုးရ႒ာနက အေကာက္ခြန္ေၾကျငာျခင္းစာရြက္ - Customs Declaration ဆုိတာျဖည္႕ရတယ္။ ေလယာဥ္မယ္ကလုိက္ေဝေပးတဲ႕အခ်ိန္ အေမရိကန္စံေတာ္ခ်ိန္ ေန႕လည္ ( ၂ ) နာရီေလာက္ေရာက္ေနေပမယ္႕ ျမန္မာနဲ႕ထုိင္ဝမ္းစံေတာ္ခ်ိန္အရထြက္လာတဲ႕ ကြ်န္ေတာ႕အဖို႕က အိပ္လို႕ေကာင္းတုန္း။ စာရြက္ကုိျဖည္႕ရမယ္ဆုိတာကလြဲျပီး ဘာမွ အာရံုသိပ္မထားမိလိုက္ဘူး။ အေရးထဲ ေဘာပင္က မပါလို႕ ေလယာဥ္မယ္နားငွားရေသးတယ္။ တစ္ဆက္တည္း ( အိပ္ရာႏိုးခ်ိန္ ) မနက္စာေကြ်းတဲ႕အခါဆိုေတာ႕ စားရင္း ျဖည္႕ရင္း နဲ႕ ကဒ္ျပားေပၚမွာပါတဲ႕စာေတြကို မီးမွိန္မွိန္ေလးနဲ႕ ဖတ္ေနမိတယ္။

.

ဒီစာကိုမျဖည္႕ရတာ China Airlines နဲ႕ဆို ( ၇ ) ႏွစ္နီးပါး၊ Singapore Airlines နဲ႕ဆို ( ၄ ) ႏွစ္ရွိသြားျပီေလ။ ဒါေၾကာင္႕ လိုရင္းကိုဖတ္ရင္း ေမးခြန္းေတြကို No လို႕ အကုန္ျဖည္႕ပစ္လိုက္တယ္။ ဒီအထိက ျပသနာမရွိေသးဘူး။ ေအာက္နားမွာထပ္ဖတ္ရင္း “ ခရီးသည္မွသယ္ေဆာင္လာေသာေငြသားမ်ား ကန္ေဒၚလာ ( ၁ဝဝဝဝ ) ေက်ာ္ပါသလား ” ဆုိတဲ႕အကြက္မွာ No လို႕ ထပ္ျဖည္႕လိုက္တယ္။ ဒါလည္း အဆင္ေျပတာပဲေလ။

.

ေနာက္တစ္ေၾကာင္းကိုထပ္ဖတ္ၾကည္႕လိုက္ေတာ႕ “ အျမဲေန Residents ေတြဟာ ပါလာတဲ႕ပစၥည္းအားလံုး၊ ဝယ္ယူလာေသာပစၥည္းမ်ားအားလံုး ” ရဲ႕တန္ဖိုးကို ေဖာ္ျပပါ ဆိုတဲ႕ေနရာမွာ Yes / No အကြက္မဟုတ္ေတာ႕ပဲ ေဒၚလာသေကၤတ ( $ ) နဲ႕ ေရးဖို႕အကြက္ေလး ခ်န္ထားေပးျပန္တယ္။ ဒီေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ႕ေခါင္းထဲကို တစ္စံုတစ္ခုက ဒိန္းကနဲေျပးဝင္လာတယ္။ ခရီးမထြက္ခင္က ( ၁ဝ၅ဝဝ ) ေဒၚလာကို မန္းနီခ်ိန္ဂ်ာ ကေန လဲခဲ႕ေသးတယ္ေလ။ သူက ( ၁ဝဝဝဝ ) ေက်ာ္ရင္ ေၾကျငာရမယ္ဆုိထားတဲ႕အျပင္ ဝယ္ယူလာတဲ႕ပစၥည္းတန္ဖိုးကိုေရးသြင္းခုိင္းေနတာ႕ ( $7500 ) ဆုိျပီး ေရးထည္႕လုိက္တယ္။ ဇာတ္လမ္းက အဲဒီကေန စေတာ႕တာပါပဲ။

.

.

ေလယာဥ္ဆင္းလို႕ လူေလွ်ာက္လမ္းအရွည္ၾကီးကိုျဖတ္သန္းျပီးသကာလ လူ ( ၂ဝ ) တစ္ျပိဳင္တည္းမတ္တပ္ရပ္ျပီး ေရာက္ရွိဗီဆာစာရင္းသြင္းတဲ႕ APC ( Automated Passport Control ) Kiosk တစ္ခုေရွ႕ကုိ ကြ်န္ေတာ႕ကုိ ကိုယ္တိုင္လုပ္ခိုင္းပါတယ္။ စက္ရဲ႕ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ကြ်န္ေတာ႕ရဲ႕ အျမဲေနထုိင္ခြင္႕ကဒ္ျပား ဂရင္းကဒ္ - Alien Registration Number ကုိ စက္ထဲထည္႕တဲ႕အခါ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင္႕မွန္းမသိရပဲ စက္က စကင္မဖတ္ႏုိင္ဘူးျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါနဲ႕တာဝန္ရွိတဲ႕မိန္းမတစ္ေယာက္က ဒီစက္ေတြတပ္ထားတာ ( ၇ ) လပဲရွိေသးတယ္ .. ဘာလို႕မဖတ္လဲမသိဘူးဆိုျပီး လူေစာင္႕တဲ႕ေနရာက လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးရဲအရာရွိဆီကို တန္းစီခိုင္းပါတယ္။

.

ကြ်န္ေတာ႕အလွည္႕ေရာက္တဲ႕အခါ ေဒၚလာ ( ၇၅ဝဝ ) ပါလာတယ္လို႕ေၾကျငာထားတဲ႕အတြက္ ( က ) ကြ်န္ေတာ္ဘယ္ႏုိင္ငံကလာတယ္ { ေျဖ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက } ( ခ ) ဒီေငြကိုဘယ္ကယူလာတယ္ { ေျဖ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကြ်န္ေတာ႕ဆိုင္က } ( ဂ ) ဘာအတြက္သံုးမယ္ { ေျဖ။ သမီးေက်ာင္းတက္ဖို႕ } ( ဃ ) သူတက္ေနတဲ႕ေက်ာင္း { ေျဖ။ ေက်ာင္းနံမယ္ } ( င ) အေမရိကားရွိအျမဲေနရပ္လိပ္စာ { ေျဖ။ လက္ရွိအိမ္လိပ္စာ } တို႕ကိုေျဖျပီးတဲ႕ေနာက္ ယူနီေဖာင္းအျပာဝတ္အရာရွိဟာ ကြန္ပ်ဴတာထဲကို တစ္ေထာက္ေထာက္နဲ႕ရိုက္သြင္းပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ကြ်န္ေတာ႕ရဲ႕ White Card မွာ BCG လို႕ မာကာနဲ႕ေရးလုိက္ျပီး ကြ်န္ေတာ္လည္း အထုပ္ေတြကိုေရြးျပီး အေကာက္ခြန္႒ာနကို ခ်ီတက္ပါေတာ႕တယ္။

.

.

တာဝန္က်လူမည္းအေကာက္ခြန္အရာရွိက ကြ်န္ေတာ႕အထုတ္ ( ၃ ) ထုတ္ကုိ စင္ေပၚတင္ခုိင္းျပီး အားလံုးေငြသားေဒၚလာဘယ္ေလာက္ပါတယ္ဆုိတာ ထပ္စစ္ပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္္း လိမ္လည္ျပီးထြက္ဆိုမိလို႕ ပုိတဲ႕ေဒၚလာေတြ သူတုိ႕စစ္ေဆးေတြ႕ရွိသြားရင္ ထိန္းသိမ္း - Seize အလုပ္ခံရႏုိင္တယ္ဆိုတဲ႕ Currency Reporting ကဒ္ျပားကို ကြ်န္ေတာ႕ကိုဖတ္ခိုင္းျပီးရွင္းျပပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ကြ်န္ေတာ္က ေငြသားဆိုရင္ေတာ႕ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ပါပါတယ္ .. ေဘာင္းဘီအိပ္ထဲကေငြကိုပါ ထည္႕ေပါင္းရင္ ကြ်န္ေတာ္ေရးထားတဲ႕ ( ၇၅ဝဝ ) မကဘူးလို႕ ေျပာလိုက္ေတာ႕ အရာရွိစိတ္ညစ္သြားတယ္။ ဒါနဲ႕ .. အတိအက်ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲလို႕ ေမးျပန္တယ္။

.

ဒါနဲ႕ ကြ်န္ေတာ္က အတိအက်ကေတာ႕ ျပန္ေရၾကည္႕ရမယ္ဆိုျပီး ရန္ကုန္မန္နီခ်ိန္ဂ်ာကေပးတဲ႕ေဗာက္ခ်ာကို ခ်ေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒါနဲ႕ သူ႕အထက္အရာရွိေရာက္လာျပီး အၾကမ္းဖ်ဥ္းပမာဏေရးခုိင္းတယ္။ ဒါနဲ႕ ဟုိေမး ဒီေမးလုပ္ရင္း စိတ္ရႈတ္လာတဲ႕အရာရွိဟာ ကြ်န္ေတာ႕ရဲ႕ငန္ျပာရည္ေစာ္နံေနတဲ႕အထုပ္ကိုေတာင္ စက္ထဲျဖတ္ဖို႕ေမ႕သြားျပီး ကြ်န္ေတာ႕ကုိေပးသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ ကြ်န္ေတာ႕ရဲ႕ ေပါင္ ( ၇ဝ ) ပါ ( ၃ ) ထုတ္ဟာ အပ်ိဳရည္မပ်က္ ဆန္ဖရန္စစၥကိုေလဆိပ္ကေန ထြက္ခြါခြင္႕ရေတာ႕မွ အသက္ဆိုတာကို ဝဝရွဴမိေတာ႕တဲ႕ အေမရိကန္ေျမဆိုတာ အသစ္တစ္ဖန္ျပန္သင္ယူရပါေတာ႕တယ္။

.

.

ေလဆိပ္ကိုလာၾကိဳေပးတဲ႕ ေက်းဇူးရွိတဲ႕၊ အစ္ကုိလိုေလးစားရတဲ႕ အစ္မရဲ႕အမ်ိဳးသားကို ျဖစ္ေၾကာင္းကုန္စင္ေျပာျပတဲ႕အခါ သူက “ ညီညီ .. မင္းသိပ္ကံေကာင္းတယ္ ” လို႕ အစခ်ီျပီးရွင္းျပပါတယ္။ “ အေမရိကန္လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရး နဲ႕ အေကာက္ခြန္အရာရွိေတြဟာ သူတို႕ႏိုင္ငံကိုဝင္လာသူမွန္သမွ် စစ္ေဆးရမယ္႕တာဝန္ရွိတယ္။ အစားအေသာက္ဆုိရင္ အပင္ေတြ အသီးေတြမပါရဘူး .. အသားငါးေတြ မ်ိဳးေစ႕ေတြမပါရဘူးဆိုတာ လူတုိင္းသိတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ ေဖာင္ျဖည္႕တဲ႕အခါမွာ ျပဳျပင္ျပီးေသာအစားအစာ - Processed Food လို႕ ေရးရမယ္။ မင္းတုိ႕အရင္ေရးသလို Dried Food ဆိုရင္ အခုဒီမွာစားေနတဲ႕ လက္ဘက္ဆိုရင္ အေျခာက္မွမဟုတ္ပဲ .. အစိုၾကီးေလ ”

.

ေနာက္တစ္ခု သူေျပာထားတာက “ ေငြသား ( ၁ဝဝဝဝ ) ေက်ာ္ရင္ - Over $10000 ” လို႕ေရးထားတာကို မင္းက ( $7500 ) လို႕သြားေရးတယ္။ ညီညီ .. မင္း စာေသခ်ာဖတ္ရမယ္။ မင္းက တစ္ေသာင္းပိုပိုေလးရွိတာကို ေရးခ်င္ရင္လည္း အတိအက်ေရး။ မဟုတ္ရင္လည္း ဘာမွမေရးနဲ႕ေပါ႕။ အခုေတာ႕ မင္းကိုယ္တိုင္က ေငြ ( ၇၅ဝဝ ) ေဒၚလာပါလာတယ္လို႕ ေရးထားမွေတာ႕ အရာရွိက ပုိေနသလားလုိ႕ သူတုိ႕ဥပေဒနဲ႕တုိက္ဆိုင္စစ္ေဆးရမယ္ဆုိတာ သဘာဝက်တယ္ေလ ”

.

.

အမွန္က ျမန္မာႏိုင္ငံကပို႕လာၾကတဲ႕အစားအေသာက္ေတြအားလံုးဟာ ေျခာက္ေသြ႕ထားတဲ႕အစာေတြခ်ည္းမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင္႕ မပါဘူး No လို႕ေရးရံုနဲ႕မျပီးဘူး။ ဒါေၾကာင္႕ ျဖည္႕စရာအကြက္ရွိရင္ ျပဳျပင္ျပီးသားအစာ လုိ႕ေရးရမယ္။ အခု ေဒၚလာ ( ၇၅ဝဝ ) နဲ႕အလုပ္ရႈတ္သြားလို႕ မင္းရဲ႕အစားအေသာက္ပါကင္ ( ၃ ) လံုးကုိ ေဖာက္ဖြင္႕ဖုိ႕ရာ မစစ္ေဆးမိပဲ ကံေကာင္းလို႕လြတ္လာတာ ” လုိ႕ ေစတနာအျပည္႕နဲ႕ရွင္းျပရင္း ကားဆက္ေမာင္းလာပါတယ္။

.

သူေျပာမွ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တုိင္လည္း ေဒၚလာ ( ၁ဝဝဝဝ ) ေက်ာ္ေက်ာ္ေလးပါတာကို မလိမ္လည္ခ်င္ပါပဲလ်က္၊ ဘယ္လုိစိတ္ကူးနဲ႕ ( $7500 ) လို႕ ေရးမိသြားမွန္းကို မသိေတာ႕တာ အမွန္ပါ .. တစ္ကယ္ေျပာတာပါ..။ ငယ္ငယ္ကတည္းက အစုိးရအရာရွိဆုိရင္ အလိုလိုေၾကာက္ေနတာက တရားခံျဖစ္ေလာက္တယ္။ တစ္ကယ္ေျပာၾကစတမ္းဆို ျမန္မာ႕အစားအေသာက္ေတြဟာ ေလယာဥ္နဲ႕သယ္ၾကတာမ်ားတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ နယ္စပ္ကာကြယ္ေရးနဲ႕အေကာက္ခြန္ဥပေဒကုိ မျဖစ္မေနလုိက္နာၾကရပါတယ္။

.

.

“ သူတုိ႕သတ္မွတ္ခ်က္အတိုင္းမလိုက္နာရင္ မဝင္နဲ႕ ” ဆိုတဲ႕အဓိပၸာယ္သက္ေရာက္ေပမယ္႕ သိၾကတဲ႕အတိုင္း ကြ်န္ေတာ္တို႕စားခ်င္တာက ဆတ္သားေျခာက္၊ ငါးပိခ်က္၊ ငံျပာရည္ေၾကာ္၊ မရမ္းသီးငါးပိေထာင္း စတဲ႕ စုိစိစိျမန္မာ႕ရိုးရာအစားအစာေတြဆိုေတာ႕ သတိထားစစ္ေဆးစရာပါေနတာ မဆန္းေတာ႕ပါဘူး။ ခြင္႕မျပဳေပမယ္႕ စားခ်င္လြန္းလို႕ ျမန္မာ႕နည္းျမန္မာ႕ဟန္နဲ႕သယ္ေနၾကတာလည္း ျမန္မာကယ္ရီေတြပါပဲ။

.

ဒီေဒၚလာဇာတ္လမ္းကေန အေမရိကန္ေျမမွာ မဆိုင္ရင္အပိုကိစၥေတြမလုပ္နဲ႕ ဆိုတာကို ဒီေန႕လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ၾကီး သင္ယူခဲ႕ရတယ္။ အမွန္က အစ္မတုိ႕လင္မယားက အရင္ကတည္းက ေျပာျပထားျပီးသား။ ကြ်န္ေတာ္ကိုက အမွတ္သညာမရွိတာ။ ဒါေၾကာင္႕ ဘယ္ေလာက္သိထားတယ္၊ ဘယ္ေလာက္သင္ယူထားျပီးျပီလဲဆိုတာကအဓိကအဆံုးအျဖတ္မေပးပါဘူး .. ၾကံဳလာတဲ႕အခါ အေရးၾကီးတဲ႕ကိစၥကို အေရးယူ-အရာလုပ္-အဟုတ္ျဖစ္ေစဖို႕ရာ လုပ္ႏုိင္ရပါမယ္။ ရင္ဆိုင္ရျပီဆုိတဲ႕အခါ ေသြးေအးေအးနဲ႕လုပ္သင္႕လုပ္ထုိက္တာေတြကို ေခါင္းေအးေအးထား စဥ္းစားတတ္ရပါမယ္။ အထူးသျဖင္႕ အေမရိကန္ေျမျပင္ေပၚမွာ၊ ေဝဟင္ေပၚမွာ စာဆိုရင္အကုန္ျပီးဆံုးေအာင္ ဖတ္ရပါမယ္။ ဟုတ္ပါတယ္ .. ကြ်န္ေတာ္သင္ယူလို႕မျပီးေသးဘူး။ ေန႕တိုင္းအသစ္တစ္ခုမဟုတ္တစ္ခု သင္ယူေနပါတယ္ဗ်ာ။

.

ခင္လ်က္

.

02-12-2016 ( ဆန္လီယန္းဒရို )

.

.

.

Myanmar Unicode Version:

.

.

“ ဒေါ်လာ ( ၇၅ဝဝ ) က ပေးတဲ့သင်ခန်းစာ ”

ခရီးပြန်ရောက်သူ - ကိုညီညီ ( တောင်ကြီး )

.

ကျွန်တော်အမြဲပြောတယ် .. ကျွန်တော်ဟာ တောသား .. နေ့တိုင်းအသစ်တစ်ခုခုကိုသင်ယူနေတုန်းပဲ .. လို့..။ ထင်တဲ့အတိုင်းပဲလေ ပိုင်လှပြီဆိုတဲ့ ကိုယ့်လုပ်ရပ်ဟာ ဖြစ်ချင်ပြီဆိုရင် အခြေမလှတဲ့အဖြစ်တစ်ခုကတော့ ကြုံရမြဲပဲ။ ရန်ကုန်ကနေ အမေရိကားကိုသွားတုန်း တစ်ထောက်နားတဲ့လမ်းကြောင်းအတိုင်း ဒီနေ့ ထိုင်ဝမ်လေဆိပ်ကို ( ၆ ) နှစ်ကျော်အတွင်း တစ်လှည့်ပြန်ရောက်တယ်။ ဟိုတစ်ခေါက်တုန်းက ပက်လက်လှန်လဲကျခဲ့တဲ့ စက်လှေခါးကိုပြန်ရောက်ချင်တဲ့ စိတ်အကြွေးကျေသွားပြီ။ ဒီမှာတင် ကိုယ့်ဟာကိုယ်ဟုတ်လှပြီပေါ့ .. ငါ့လောက်သင်ယူမှုကောင်းသူ ဒီဇဗ္မျူမှာဘယ်သူရှိဦးမလဲ ဆိုပြီး လေယာဉ်ပေါ်ကိုကော့ကော့လေးတက်သွားတာ မလိမ့်တစ်ပတ်လုပ်ချင်တဲ့ ပြည်ချစ်စိတ်က မပျောက်ဘူး။

.

လွယ်မယ်ဆိုတဲ့အချက်က တစ်ခါတစ်လေ ဘေးကြပ်နံကြပ်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါကိုကျော်လွှားဖို့အကောင်းဆုံးက သတိတရား နဲ့ အခြေအနေကို ဆင်ခြင်သုံးသပ်နိုင်မှုပါ။ ကျရောက်လာတဲ့အခြေအနေကို ပကတိအတိုင်းမြင်တတ်ပြီး အမှား နဲ့ အမှန်ဆုံးဖြတ်တတ်ရမှာက ရင့်ကျက်ပြီးသားသူတစ်ယောက်ရဲ့လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် မဟုတ်ပါလား? ဒီနေရာမှာ ကျွန်တော်မရင့်ကျက်သေးတဲ့အချက်တစ်ခုကို ဝန်ခံပါရစေ။

.

.

လေယာဉ်ဆင်းခါနီး နာရီပိုင်းအလိုမှာ ကဒ်အဖြူလို့အများသိကြတဲ့ U.S Customs and Border Protection အစိုးရဋ္ဌာနက အကောက်ခွန်ကြေငြာခြင်းစာရွက် - Customs Declaration ဆိုတာဖြည့်ရတယ်။ လေယာဉ်မယ်ကလိုက်ဝေပေးတဲ့အချိန် အမေရိကန်စံတော်ချိန် နေ့လည် ( ၂ ) နာရီလောက်ရောက်နေပေမယ့် မြန်မာနဲ့ထိုင်ဝမ်းစံတော်ချိန်အရထွက်လာတဲ့ ကျွန်တော့အဖို့က အိပ်လို့ကောင်းတုန်း။ စာရွက်ကိုဖြည့်ရမယ်ဆိုတာကလွဲပြီး ဘာမှ အာရုံသိပ်မထားမိလိုက်ဘူး။ အရေးထဲ ဘောပင်က မပါလို့ လေယာဉ်မယ်နားငှားရသေးတယ်။ တစ်ဆက်တည်း ( အိပ်ရာနိုးချိန် ) မနက်စာကျွေးတဲ့အခါဆိုတော့ စားရင်း ဖြည့်ရင်း နဲ့ ကဒ်ပြားပေါ်မှာပါတဲ့စာတွေကို မီးမှိန်မှိန်လေးနဲ့ ဖတ်နေမိတယ်။

.

ဒီစာကိုမဖြည့်ရတာ China Airlines နဲ့ဆို ( ၇ ) နှစ်နီးပါး၊ Singapore Airlines နဲ့ဆို ( ၄ ) နှစ်ရှိသွားပြီလေ။ ဒါကြောင့် လိုရင်းကိုဖတ်ရင်း မေးခွန်းတွေကို No လို့ အကုန်ဖြည့်ပစ်လိုက်တယ်။ ဒီအထိက ပြသနာမရှိသေးဘူး။ အောက်နားမှာထပ်ဖတ်ရင်း “ ခရီးသည်မှသယ်ဆောင်လာသောငွေသားများ ကန်ဒေါ်လာ ( ၁ဝဝဝဝ ) ကျော်ပါသလား ” ဆိုတဲ့အကွက်မှာ No လို့ ထပ်ဖြည့်လိုက်တယ်။ ဒါလည်း အဆင်ပြေတာပဲလေ။

.

နောက်တစ်ကြောင်းကိုထပ်ဖတ်ကြည့်လိုက်တော့ “ အမြဲနေ Residents တွေဟာ ပါလာတဲ့ပစ္စည်းအားလုံး၊ ဝယ်ယူလာသောပစ္စည်းများအားလုံး ” ရဲ့တန်ဖိုးကို ဖော်ပြပါ ဆိုတဲ့နေရာမှာ Yes / No အကွက်မဟုတ်တော့ပဲ ဒေါ်လာသင်္ကေတ ( $ ) နဲ့ ရေးဖို့အကွက်လေး ချန်ထားပေးပြန်တယ်။ ဒီနေရာမှာ ကျွန်တော့ခေါင်းထဲကို တစ်စုံတစ်ခုက ဒိန်းကနဲပြေးဝင်လာတယ်။ ခရီးမထွက်ခင်က ( ၁ဝ၅ဝဝ ) ဒေါ်လာကို မန်းနီချိန်ဂျာ ကနေ လဲခဲ့သေးတယ်လေ။ သူက ( ၁ဝဝဝဝ ) ကျော်ရင် ကြေငြာရမယ်ဆိုထားတဲ့အပြင် ဝယ်ယူလာတဲ့ပစ္စည်းတန်ဖိုးကိုရေးသွင်းခိုင်းနေတာ့ ( $7500 ) ဆိုပြီး ရေးထည့်လိုက်တယ်။ ဇာတ်လမ်းက အဲဒီကနေ စတော့တာပါပဲ။

.

.

လေယာဉ်ဆင်းလို့ လူလျှောက်လမ်းအရှည်ကြီးကိုဖြတ်သန်းပြီးသကာလ လူ ( ၂ဝ ) တစ်ပြိုင်တည်းမတ်တပ်ရပ်ပြီး ရောက်ရှိဗီဆာစာရင်းသွင်းတဲ့ APC ( Automated Passport Control ) Kiosk တစ်ခုရှေ့ကို ကျွန်တော့ကို ကိုယ်တိုင်လုပ်ခိုင်းပါတယ်။ စက်ရဲ့ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း ကျွန်တော့ရဲ့ အမြဲနေထိုင်ခွင့်ကဒ်ပြား ဂရင်းကဒ် - Alien Registration Number ကို စက်ထဲထည့်တဲ့အခါ ဘာအကြောင်းကြောင့်မှန်းမသိရပဲ စက်က စကင်မဖတ်နိုင်ဘူးဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါနဲ့တာဝန်ရှိတဲ့မိန်းမတစ်ယောက်က ဒီစက်တွေတပ်ထားတာ ( ၇ ) လပဲရှိသေးတယ် .. ဘာလို့မဖတ်လဲမသိဘူးဆိုပြီး လူစောင့်တဲ့နေရာက လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးရဲအရာရှိဆီကို တန်းစီခိုင်းပါတယ်။

.

ကျွန်တော့အလှည့်ရောက်တဲ့အခါ ဒေါ်လာ ( ၇၅ဝဝ ) ပါလာတယ်လို့ကြေငြာထားတဲ့အတွက် ( က ) ကျွန်တော်ဘယ်နိုင်ငံကလာတယ် { ဖြေ။ မြန်မာနိုင်ငံက } ( ခ ) ဒီငွေကိုဘယ်ကယူလာတယ် { ဖြေ။ မြန်မာနိုင်ငံကျွန်တော့ဆိုင်က } ( ဂ ) ဘာအတွက်သုံးမယ် { ဖြေ။ သမီးကျောင်းတက်ဖို့ } ( ဃ ) သူတက်နေတဲ့ကျောင်း { ဖြေ။ ကျောင်းနံမယ် } ( င ) အမေရိကားရှိအမြဲနေရပ်လိပ်စာ { ဖြေ။ လက်ရှိအိမ်လိပ်စာ } တို့ကိုဖြေပြီးတဲ့နောက် ယူနီဖောင်းအပြာဝတ်အရာရှိဟာ ကွန်ပျူတာထဲကို တစ်ထောက်ထောက်နဲ့ရိုက်သွင်းပါတယ်။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော့ရဲ့ White Card မှာ BCG လို့ မာကာနဲ့ရေးလိုက်ပြီး ကျွန်တော်လည်း အထုပ်တွေကိုရွေးပြီး အကောက်ခွန်ဋ္ဌာနကို ချီတက်ပါတော့တယ်။

.

.

တာဝန်ကျလူမည်းအကောက်ခွန်အရာရှိက ကျွန်တော့အထုတ် ( ၃ ) ထုတ်ကို စင်ပေါ်တင်ခိုင်းပြီး အားလုံးငွေသားဒေါ်လာဘယ်လောက်ပါတယ်ဆိုတာ ထပ်စစ်ပါတယ်။ တစ်ဆက်တည်း လိမ်လည်ပြီးထွက်ဆိုမိလို့ ပိုတဲ့ဒေါ်လာတွေ သူတို့စစ်ဆေးတွေ့ရှိသွားရင် ထိန်းသိမ်း - Seize အလုပ်ခံရနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ Currency Reporting ကဒ်ပြားကို ကျွန်တော့ကိုဖတ်ခိုင်းပြီးရှင်းပြပါတယ်။ ဒီအခါမှာ ကျွန်တော်က ငွေသားဆိုရင်တော့ တစ်သောင်းကျော်ပါပါတယ် .. ဘောင်းဘီအိပ်ထဲကငွေကိုပါ ထည့်ပေါင်းရင် ကျွန်တော်ရေးထားတဲ့ ( ၇၅ဝဝ ) မကဘူးလို့ ပြောလိုက်တော့ အရာရှိစိတ်ညစ်သွားတယ်။ ဒါနဲ့ .. အတိအကျဘယ်လောက်ရှိသလဲလို့ မေးပြန်တယ်။

.

ဒါနဲ့ ကျွန်တော်က အတိအကျကတော့ ပြန်ရေကြည့်ရမယ်ဆိုပြီး ရန်ကုန်မန်နီချိန်ဂျာကပေးတဲ့ဗောက်ချာကို ချပေးလိုက်ပါတယ်။ ဒါနဲ့ သူ့အထက်အရာရှိရောက်လာပြီး အကြမ်းဖျဉ်းပမာဏရေးခိုင်းတယ်။ ဒါနဲ့ ဟိုမေး ဒီမေးလုပ်ရင်း စိတ်ရှုတ်လာတဲ့အရာရှိဟာ ကျွန်တော့ရဲ့ငန်ပြာရည်စော်နံနေတဲ့အထုပ်ကိုတောင် စက်ထဲဖြတ်ဖို့မေ့သွားပြီး ကျွန်တော့ကိုပေးသွားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော့ရဲ့ ပေါင် ( ၇ဝ ) ပါ ( ၃ ) ထုတ်ဟာ အပျိုရည်မပျက် ဆန်ဖရန်စစ္စကိုလေဆိပ်ကနေ ထွက်ခွါခွင့်ရတော့မှ အသက်ဆိုတာကို ဝဝရှူမိတော့တဲ့ အမေရိကန်မြေဆိုတာ အသစ်တစ်ဖန်ပြန်သင်ယူရပါတော့တယ်။

.

.

လေဆိပ်ကိုလာကြိုပေးတဲ့ ကျေးဇူးရှိတဲ့၊ အစ်ကိုလိုလေးစားရတဲ့ အစ်မရဲ့အမျိုးသားကို ဖြစ်ကြောင်းကုန်စင်ပြောပြတဲ့အခါ သူက “ ညီညီ .. မင်းသိပ်ကံကောင်းတယ် ” လို့ အစချီပြီးရှင်းပြပါတယ်။ “ အမေရိကန်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး နဲ့ အကောက်ခွန်အရာရှိတွေဟာ သူတို့နိုင်ငံကိုဝင်လာသူမှန်သမျှ စစ်ဆေးရမယ့်တာဝန်ရှိတယ်။ အစားအသောက်ဆိုရင် အပင်တွေ အသီးတွေမပါရဘူး .. အသားငါးတွေ မျိုးစေ့တွေမပါရဘူးဆိုတာ လူတိုင်းသိတယ်။ ဒါကြောင့် ဖောင်ဖြည့်တဲ့အခါမှာ ပြုပြင်ပြီးသောအစားအစာ - Processed Food လို့ ရေးရမယ်။ မင်းတို့အရင်ရေးသလို Dried Food ဆိုရင် အခုဒီမှာစားနေတဲ့ လက်ဘက်ဆိုရင် အခြောက်မှမဟုတ်ပဲ .. အစိုကြီးလေ ”

.

နောက်တစ်ခု သူပြောထားတာက “ ငွေသား ( ၁ဝဝဝဝ ) ကျော်ရင် - Over $10000 ” လို့ရေးထားတာကို မင်းက ( $7500 ) လို့သွားရေးတယ်။ ညီညီ .. မင်း စာသေချာဖတ်ရမယ်။ မင်းက တစ်သောင်းပိုပိုလေးရှိတာကို ရေးချင်ရင်လည်း အတိအကျရေး။ မဟုတ်ရင်လည်း ဘာမှမရေးနဲ့ပေါ့။ အခုတော့ မင်းကိုယ်တိုင်က ငွေ ( ၇၅ဝဝ ) ဒေါ်လာပါလာတယ်လို့ ရေးထားမှတော့ အရာရှိက ပိုနေသလားလို့ သူတို့ဥပဒေနဲ့တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးရမယ်ဆိုတာ သဘာဝကျတယ်လေ ”

.

.

အမှန်က မြန်မာနိုင်ငံကပို့လာကြတဲ့အစားအသောက်တွေအားလုံးဟာ ခြောက်သွေ့ထားတဲ့အစာတွေချည်းမဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့် မပါဘူး No လို့ရေးရုံနဲ့မပြီးဘူး။ ဒါကြောင့် ဖြည့်စရာအကွက်ရှိရင် ပြုပြင်ပြီးသားအစာ လို့ရေးရမယ်။ အခု ဒေါ်လာ ( ၇၅ဝဝ ) နဲ့အလုပ်ရှုတ်သွားလို့ မင်းရဲ့အစားအသောက်ပါကင် ( ၃ ) လုံးကို ဖောက်ဖွင့်ဖို့ရာ မစစ်ဆေးမိပဲ ကံကောင်းလို့လွတ်လာတာ ” လို့ စေတနာအပြည့်နဲ့ရှင်းပြရင်း ကားဆက်မောင်းလာပါတယ်။

.

သူပြောမှ ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်လည်း ဒေါ်လာ ( ၁ဝဝဝဝ ) ကျော်ကျော်လေးပါတာကို မလိမ်လည်ချင်ပါပဲလျက၊် ဘယ်လိုစိတ်ကူးနဲ့ ( $7500 ) လို့ ရေးမိသွားမှန်းကို မသိတော့တာ အမှန်ပါ .. တစ်ကယ်ပြောတာပါ..။ ငယ်ငယ်ကတည်းက အစိုးရအရာရှိဆိုရင် အလိုလိုကြောက်နေတာက တရားခံဖြစ်လောက်တယ်။ တစ်ကယ်ပြောကြစတမ်းဆို မြန်မာ့အစားအသောက်တွေဟာ လေယာဉ်နဲ့သယ်ကြတာများတယ်။ ဒါကြောင့် နယ်စပ်ကာကွယ်ရေးနဲ့အကောက်ခွန်ဥပဒေကို မဖြစ်မနေလိုက်နာကြရပါတယ်။

.

.

“ သူတို့သတ်မှတ်ချက်အတိုင်းမလိုက်နာရင် မဝင်နဲ့ ” ဆိုတဲ့အဓိပ္ပာယ်သက်ရောက်ပေမယ့် သိကြတဲ့အတိုင်း ကျွန်တော်တို့စားချင်တာက ဆတ်သားခြောက်၊ ငါးပိချက်၊ ငံပြာရည်ကြော်၊ မရမ္းသီးငါးပိေထာင္း စတဲ့ စိုစိစိမြန်မာ့ရိုးရာအစားအစာတွေဆိုတော့ သတိထားစစ်ဆေးစရာပါနေတာ မဆန်းတော့ပါဘူး။ ခွင့်မပြုပေမယ့် စားချင်လွန်းလို့ မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန်နဲ့သယ်နေကြတာလည်း မြန်မာကယ်ရီတွေပါပဲ။

.

ဒီဒေါ်လာဇာတ်လမ်းကနေ အမေရိကန်မြေမှာ မဆိုင်ရင်အပိုကိစ္စတွေမလုပ်နဲ့ ဆိုတာကို ဒီနေ့လတ်လတ်ဆတ်ဆတ်ကြီး သင်ယူခဲ့ရတယ်။ အမှန်က အစ်မတို့လင်မယားက အရင်ကတည်းက ပြောပြထားပြီးသား။ ကျွန်တော်ကိုက အမှတ်သညာမရှိတာ။ ဒါကြောင့် ဘယ်လောက်သိထားတယ်၊ ဘယ်လောက်သင်ယူထားပြီးပြီလဲဆိုတာကအဓိကအဆုံးအဖြတ်မပေးပါဘူး .. ကြုံလာတဲ့အခါ အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စကို အရေးယူ-အရာလုပ်-အဟုတ်ဖြစ်စေဖို့ရာ လုပ်နိုင်ရပါမယ်။ ရင်ဆိုင်ရပြီဆိုတဲ့အခါ သွေးအေးအေးနဲ့လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာတွေကို ခေါင်းအေးအေးထား စဉ်းစားတတ်ရပါမယ်။ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်မြေပြင်ပေါ်မှာ၊ ဝေဟင်ပေါ်မှာ စာဆိုရင်အကုန်ပြီးဆုံးအောင် ဖတ်ရပါမယ်။ ဟုတ်ပါတယ် .. ကျွန်တော်သင်ယူလို့မပြီးသေးဘူး။ နေ့တိုင်းအသစ်တစ်ခုမဟုတ်တစ်ခု သင်ယူနေပါတယ်ဗျာ။

.

ခင်လျက်

.

02-12-2016 ( ဆန်လီယန်းဒရို )