ေပါင္းစည္းျပည္နယ္သားမ်ားေရာ အားနာတတ္သလား

ေဆာင္းပါးရွင္ - ကိုညီညီ ( ေတာင္ၾကီး )

.
.

ဒီေျမ ဒီေရမွာ ယာယီကြန္းခုိေနျပီး သူတုိ႕အေၾကာင္းေျပာရတာ သိပ္ေတာ႕မေကာင္းပါဘူး။ ဒါေပမယ္႕ တက္ၾကြျမန္မာေတြ လက္ခံႏုိင္တဲ႕ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားနဲ႕ အေကာင္းေရာ အဆုိးေရာ ၾကိဳးစားတင္ျပသြားခ်င္ပါတယ္။ အေရွ႕တိုင္းသား ေအးရွမ္းလူမ်ိဳးအေၾကာင္းေရးတာ ( ၂ ) မ်ိဳးျပီးသြားေတာ႕ ေနာက္ဆံုးတစ္မ်ိဳးမလာခင္ အေမရိကန္လူမ်ိဳးရဲ႕ စိတ္ေနသေဘာထားနဲ႕ လူမႈအက်င္႕စရိုက္မ်ားကို ေလ႕လာၾကည္႕ရေအာင္။

.

.

လူမ်ိဳးသမုိင္းရွည္သေလာက္ အခက္အခဲမ်ားခဲ႕တဲ႕ ေပါင္းစုလူမ်ိဳးလို႕ သတ္မွတ္လို႕ရပါတယ္။ ဒီထဲမွာ ကနဦးျပည္နယ္တည္ေထာင္ခဲ႕တဲ႕ ေရွးရုိးေဒသခံလူမ်ိဳး၊ တုိက္ေက်ာ္ျပီးတင္သြင္းခံခဲ႕ရတဲ႕ ကြ်န္လူမ်ိဳး၊ စစ္ႏုိင္ စစ္ရွံဴးလို႕ ဝင္ေရာက္လာသူ အိမ္နီးခ်င္းလူမ်ိဳးေတြကို စုေပါင္းျပီး ေျပာမွ ေဘာင္ဝင္ပါလိမ္႕မယ္။ ဥေရာပႏြယ္ အေမရိကန္ေတြ နဲ႕ စေကာတစ္လူမ်ိဳးအမ်ားစုကို လူျဖဴေတြလို႕ မွတ္ယူႏိုင္ျပီး အသားေရကာလာခြဲျခားဆက္ဆံခံရတဲ႕ ေတာ္လွန္ကြ်န္လူမ်ိဳးစု လူမည္းမ်ားကိုေတာ႕ ဘယ္သူမွ သြားမထိရဲပါ။

.

.

အားငယ္စိတ္ နဲ႕ ႏုိင္႕ထက္စီးနင္းစိတ္ လြန္းပ်ံျဖတ္စီးေနတဲ႕ ခႏၱာကိုယ္ထြားၾကီးေတြပိုင္ဆိုင္တဲ႕ အာဖရိကန္အေမရိကန္လူမ်ိဳးဦးေရဟာ အေမရိက မွာ အမ်ားၾကီး မွ တကယ္႕ကို အမ်ားၾကီးပါ။ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒအရ ႏိုင္ငံအက်ိဳးရွိမယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူနဲ႕မဆိုတည္႕ေအာင္ေပါင္းတတ္တဲ႕ ပြဲတိုင္းေက်ာ္ “ အန္ကယ္ဆမ္ ”  ဆိုရင္ ရာစုႏွစ္တစ္ဝက္ေလာက္ လူတုိင္းေလးစားတဲ႕ လူမ်ိဳးၾကီးတစ္ရပ္ျဖစ္လာေနတာ အားလံုးမ်က္ျမင္ပါ။

.

.

ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးမွာ လူမ်ိဳးအသီးသီး၊ ယဥ္ေက်းမႈအဖံုဖံု၊ ကိုလိုနီအဆက္ဆက္ အညႊန္႕ကေလးေတြကိုမွ ယူတတ္လို႕ အင္မတန္ အထက္တန္းဆန္ပါတယ္။ အဆင္႕တန္းျမင္႕မႈကို ဦးစားေပး ခန္းၾကီးေနတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ တန္းတူညီမွ်ေရး လူ႕အခြင္႕အေရး မႏွိမ္မိေစေအာင္ သတိထားတဲ႕ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးကို ပိုင္ဆိုင္ၾကတယ္ဆုိရင္ မမွားပါဘူး။ ဘာသာစကားမွာ အဓိက ျဗိတိန္ကိုလိုနီ နဲ႕ ဥေရာပနယ္ေျမသစ္ရွာေဖြသူတို႕ဆီက အဂၤလိပ္စကားကို ရထားသလို ပံုတူကူးခ်သလို မသံုးစြဲပါ။ လြယ္ကူမွတ္မိ ခရီးေရာက္ေအာင္ တုိႏိုင္သေလာက္တုိ၊ ျဖတ္လမ္းေျပာ၊ ျမန္ျမန္သေဘာေပါက၊္ ျမင္သာထင္သာေအာင္ တီထြင္ပစ္ၾကတယ္။ စကားေျပာ ေလေၾကာကုိလည္း အေသာ႕ေလးနဲ႕ စခန္းသြားတဲ႕အခါ အေမရိကန္စကားက ေျပာရလြယ္ကူလာတယ္။ သူတို႕ႏိုင္ငံကို ငါလုိ သူလို နယ္ေျမသစ္ရွာေဖြၾကသူေတြ နဲ႕ တည္ေဆာက္ထားတယ္ဆုိတဲ႕ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားကို ေတြ႕ရျပီး ဘာသာစကားအခက္အခဲရွိသူ၊ မသန္မစြမ္း ပါမက်န္ ကေလး နဲ႕ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဦးစားေပးတဲ႕ ဦးေဆာင္ႏိုင္ငံျဖစ္လာပါတယ္။

.

.

နည္းပညာနဲ႕ႏုိင္ငံထူေထာင္ရမယ္ဆုိတဲ႕ ပညာတတ္ စာဖတ္ သမၼတေတြေပၚလာေတာ႕ ဘတ္ဂ်က္ေတြ ေျမေနရာေတြခ်ေပးျပီး နည္းပညာလြင္ျပင္ေတြထူေထာင္ေစတယ္။ ပညာတတ္ေတြ ေမြးထုတ္တယ္္။ ေက်ာင္းေတြ ေကာလိပ္ေတြကေန တျဖည္းျဖည္း တကၠသိုလ္ၾကီးေတြအထိ ေလွခါးထစ္ပညာေရးကို ေဇာင္းေပးျပီး ဝိုင္းထူေထာင္ၾကတယ္။ လိုအပ္တဲ႕ေငြေတြကို အခြန္တုိးေကာက္ေပမယ္႕ ျပည္သူေတြက အလုပ္ပိုလုပ္ျပီး ေပးေဆာင္ၾကတယ္။ ေရာင္းခြန္ေတြ တုိးေကာက္ေပမယ္႕ တံတားျပင၊္ လမ္းေဖာက္၊ ဆည္ေတြေဆာက္ေနတာ ျပည္သူေတြ ျမင္ေနရေတာ႕ ဘယ္သူမွ မၾကည္မသာ မျဖစ္ၾကဘူး။

.

.

ဝင္ေငြခြန္ေတြ တုိးေကာက္ေသာ္ျငားလည္း သားသမီးေတြ တကၠသိုလ္တက္ဖို႕ အစိုးရေခ်းေငြ Loan နဲ႕ တစ္ၾကိမ္တည္းေပးေငြ Grant သာမက စာသင္စားရိတ္ေလ်ာ႕ေပါ႕ခြင္႕ - Scholarship ေတြကို အစီအစဥ္ Plan အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ တည္ထြင္ေဖာ္ေဆာင္ေပးေတာ႕ ႏိုင္ငံက ပညာတတ္ေတြမ်ားလာျပီး မတိုးတက္လို႕ မရေတာ႕ပါဘူး။ ဒီ႕အျပင္ ႏိုင္ငံတကာကို မက္လံုးေပးျပီး ထိပ္သီးပညာတတ္ေတြကို တင္သြင္းတဲ႕ White Card ေခၚ ဦးေႏွာက္တင္သြင္းတဲ႕အစီအစဥ္အရ ေရႊ႕ေျပာင္းကြန္ပ်ဴတာသမားေတြ အမ်ားၾကီး ျပည္ဝင္ခြင္႕ေပးခဲ႕တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာသမားဆုိေတာ႕ နည္းပညာသမားလည္း ပါသေပါ႕ေနာ္။

.

.

ျပည္တြင္းစစ္ဒဏ္ကို ခါးခါးသီးသီးခံခဲ႕ရျပီးေနာက္ ထပ္မျဖစ္ရေအာင္ အရာရာကို ေငြ သို႕မဟုတ္ ေျမ - Territory ၊ အေပးအယူ တစ္ခုခု နဲ႕ အျမဲေျဖရွင္းတယ္။ စစ္ႏုိင္ရင္ သိမ္းပိုက္သလို ရွံဴရင္လည္း ကိုယ္ပုိင္တာ ေပလိုက္ဖို႕ ဝန္မေလးဘူး။ ဒီနည္းလမ္းနဲ႕ ႏုိင္ငံခ်မ္းသာလာတဲ႕အခါမွာ ေပါင္းစည္းျပည္နယ္စုၾကီးျဖစ္ဖုိ႕ နယ္ေျမေတြကို လိုက္ဝယ္တဲ႕အထိ အတၱတၾကီး ေဆာင္ရြက္ခဲ႕တဲ႕ အန္ကယ္ဆမ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္တင္မကေသးပါဘူး၊ လက္နက္ေရာင္းရေရး ဦးတည္တဲ႕စစ္ပြဲေတြကို ဖန္တီးတတ္သလို အမိေျမမွာ စစ္ပြဲမရွိေရးကို လက္ကိုင္ထားတဲ႕ ဦးေလးၾကီးဆမ္ ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။

.

.

အားလံုးကိုျခံဳၾကည္႕လိုက္ရင္ လူ႕အရင္းအျမစ္ကို ဦးစားေပးသလို သူ႕ေျမမွာ ေသြးေျမမခရင္ျပီးေရာ တစ္ပါးသူေျမေပၚမွာ စစ္မီးေမႊးတတ္ျပီး စစ္မီးေအးေအာင္လည္း စြမ္းေဆာင္ႏိုင္တဲ႕ ႏိုင္ငံတစ္ခုပါ။ အမ်ားက ကမၻာ႕ပုလိပ္ၾကီးလို႕ ေခၚေပမယ္႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရွ႕ေရွ႕အစိုးရေတြက “ ငပြၾကီး ” လို႕ အမည္ကင္ပြန္းတပ္ရတဲ႕အထိ ထစ္ကနဲဆို သူအျမဲပါတဲ႕ ပြဲတိုင္းေက်ာ္ သိန္းငွက္ၾကီး ျဖစ္ပါတယ္။

.

.

အႏုပညာ နဲ႕ ဖန္တီးထုတ္လုပ္မႈနယ္ပယ္မွာ ကမၻာမွာတစ္ခုတည္းေသာ ေဟာလီဝုဒ္ဟာ အေမရိကားေျမေပၚမွာပဲ ရွိသလို တျခားဘယ္ႏုိင္ငံကမွ မီေအာင္လုိက္မလုပ္ႏုိင္ေသးပါဘူး။ နည္းပညာနဲ႕တီထြင္မႈအားေကာင္းေကာင္းနဲ႕ေမာင္းႏွင္တဲ႕  ေမာင္းသူမဲ႕ Drone တိုက္ေလယာဥ္မ်ားေၾကာင္႕ ကမၻာမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး နဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲ ေဝးေအာင္လုပ္သလိုျဖစ္ေနခဲ႕ေပမယ္႕ အေမရိက ကေတာ႕ တျခားႏိုင္ငံေတြကို သူကူညီတယ္ ေျပာေနတုန္းပါပဲ။

.

.

ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးမွာ ေတြ႕တဲ႕သူတိုင္းစိတ္ေက်နပ္ေအာင္ ေျမွာက္ပင္႕ေျပာတတ္တယ္။ စိတ္ေက်နပ္သြားေအာင္ ေျပာလိုက္ျပီး ေနာက္မွ လုိက္လုပ္ခ်င္မွလုပ္မယ္႕ လူမ်ိဳးတစ္ခ်ိဳ႕ေတြ႕ရဖူးတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ေအာက္္ကေန အထက္ကို အဆင္႕ဆင္႕ သတင္းပို႕တဲ႕စံနစ္ Chain of Command နဲ႕သြားပါတယ္။ အဆင္႕ေက်ာ္ရင္မၾကိဳက္သလို သူ႕ေနရာနဲ႕သူ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ရွိသူ Skillful Employee ေတြနဲ႕တည္ေဆာက္ၾကတယ္။ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳး၊ အေရျပားကာလာ မခြဲျခားပဲ အလုပ္ခန္႕တယ္။ အလုပ္မဝင္ခင္ မိတ္ဆက္ Orientation ေပးတယ္။

.

.

အလုပ္မဝင္ခင္ က်န္းမာေရးေဆးစစ္ Physical Test မျဖစ္မေန ေဆးစစ္ရတယ္။ လုပ္သားသစ္ရဲ႕ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံစစ္ဖုိ႕ ေထာက္ခံသူ Reference ဦးေရ ( ၂ ) ဦးထက္မနည္း ေတာင္းတတ္တယ္။ စကားေျပာေနရင္း လက္သြားကိုင္မိလို႕ Sexual Harassment ဆုိျပီး HR ရံုးခန္းေရာက္ရတဲ႕ ဇာတ္လမ္းေတြ ၾကားဖူးတယ္။ ကုိးရီးုယားဇာတ္လမ္းတြဲထဲကလို လုပ္ငန္းခြင္ဖူးစာေတြရွိတာ ကိုယ္တိုင္ျမင္ဖူး ၾကားဖူးမွ ယံုရမလို ျဖစ္လာပါတယ္။ အကပ္ေကာင္းလို႕ ရာထူးရတာ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္တည္းမွာတင္မဟုတ္ပါ အေမရိကားမွလည္း ေခတ္မကုန္ေသးပါ။ အားနည္းသူကို ေဖးကူမည္႕အစား လူမသိ သူမသိ ႏိွမ္တဲ႕ အကြက္အကြင္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္။

.

.

ေပါင္းစည္းလူမ်ိဳးေတြေရာ အားနာတတ္သလား?

.

.

အားနာခ်င္ဟန္ေဆာင္ျပီး ေနာက္မွ လုပ္ငန္းေခါင္းေဆာင္ ဒါမွမဟုတ္ တာဝန္ရွိသူကို အလုပ္ထုတ္ခိုင္းတတ္္တဲ႕လူမ်ိဳးပါ။ ဘာမဆို ေငြအေၾကာင္းေျပာသမွ် စိတ္မဆိုးတတ္သူမ်ိဳး ဆိုရင္လည္း မမွားပါဘူး။ လူကို လူလို တန္ဖိုးထားတတ္တယ ္ဆိုတာထက္ လူကိုေငြနဲ႕အတူတြဲျပီး တန္ဖိုးထားတတ္္တယ္ဆုိရင္ ပိုမွန္ပါလိမ္႕မယ္။ လူ နဲ႕ ကိန္းဂဏန္း တြဲမွတ္ထားတယ္ဆုိတာသိရင္ သင္ဟာ အေမရိကန္လူမ်ိဳးကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္သြားျပီ လို႕ ဆုိႏုိင္ပါျပီ။ အေမရိကန္လူမ်ိဳးဟာ ဘာေျပာေျပာ Eye Contact - မ်က္လံုးခ်င္းဆံုေျပာတယ္။ ဒီလူေရွ႕က လွည္႕ထြက္သြားရင္ေတာင္ ခနေနာ္၊ ျပန္လာခဲ႕မယ္ - “ I’ll be right back ” လို႕ ေျပာျပေသးတယ္။ အေၾကာင္းက ဘာမွမေျပာပဲ ဝယ္သူေရွ႕က လွည္႕ထြက္သြားတဲ႕ အေရာင္းစာေရးကို ရိုင္းတယ္လို႕ဆိုၾကျပီး တရားစြဲတဲ႕အထိျဖစ္တတ္ေတာ႕ ဒီလူမ်ိဳးေတြဟာ လုပ္ျပီးဆုိရင္ အားမနာတတ္ပါဘူး။

.

.

အထက္ရာထူးတက္ခ်င္တယ္၊ အခြင္႕အေရးရခ်င္တယ္ဆုိရင္ ကိုယ္႕ရဲ႕စြမ္းေဆာင္ရည္ - Performance ေကာင္းမွ စဥ္းစားတယ္၊ အားမနာပါဘူး။ ကုန္ထုတ္လုပ္သား တစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေန႕တစ္ရက္ထြက္ကုန္ Output ပံုမွန္မဟုတ္ရင္၊ မေကာင္းရင္၊ က်သြားရင္ ရာထူးတက္လမ္းစ ေပ်ာက္ပါျပီ။ ဒီေတာ႕ အလုပ္ရွင္က ကိုယ္႕အေျခအေနကို ဘာနဲ႕တိုင္းတာသလဲ ? ကိန္းဂဏန္းနဲ႕ ၾကည္႕ပါတယ္္၊ ပံုျပဇယား - Graph နဲ႕ေထာက္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ႕ ကိုယ္က ရာထူးတက္ခ်င္ရင္ အထက္လူၾကီးကို “ My numbers are good ” လို႕ ေယ်ဘုယ် ေစာတက တက္ႏိုင္ပါလိမ္႕မယ္၊ သုိ႕ေပမယ္႕ သူဆက္ေမးလာမယ္႕ ေမးခြန္းေတြကုိေတာ႕ အဆင္သင္႕ျဖစ္ေနရမွာေပါ႕ဗ်ာ။

.

.

အစားအေသာက္ေကြ်းရင္ အားမနာတမ္းစားသလို လက္ေဆာင္ေပးရင္လည္း မျငင္းတမ္းယူပါတယ္။ အားမနာပါဘူး။ ကိုယ္မလုပ္ေပးႏုိင္တဲ႕ ကိစၥကို အားနာလို႕လုပ္ေပးရတယ္ဆုိတာ အေမရိကန္ေတြဆီမွာ မရွိပါ။ မလုပ္ႏိုင္ရင္ မလုပ္ေပးႏုိင္ဘူးလို႕ ခ်ိဳခ်ိဳသာသာေတာ႕ ေျပာပါလိမ္႕မယ္။ ေက်းဇူးလည္း ခဏခဏတင္တတ္သူေတြျဖစ္သလို အခုေျပာ ခဏေနေမ႕တတ္သူေတြ အမ်ားၾကီးေတြ႕ဖူးတယ္။ လူတစ္ဦးခ်င္းဆီရဲ႕ နာမယ္ေတြကို တူမတူေအာင္မွတ္မိတတ္ျပီး နာမည္ေမ႕ေနရင္ “ What did you say your name once again? ” လို႕ ေမးဖို႕ အားမနာပါဘူး။

.

.

လြယ္လြယ္ကူကူ ေစ်းတြက္သခ်ာၤေလးေတြကုိ စိတ္တြက္နဲ႕ခ်တြက္တဲ႕ေနရာမွာေတာ႕ ျမန္မာေတြကို မမီွပါဘူး။ ဒီအခ်ိန္မွာ သူတို႕က ဒီလို အလီေတြမရေၾကာင္း အားမနာတမ္း ဝန္ခံတတ္တဲ႕ လူမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ အကူအညီေပးတတ္တာ ရက္ေရာသလို အကူအညီေတာင္းဖို႕ ဝန္မေလးတတ္သူမ်ားျဖစ္တယ္။ အစိုးရရံုးေတြမွာ ေစာင္႕ေနရလို႕ အားမနာပါဘူး၊ ကိုယ္႕အလွည္႕မေရာက္ေသးရင္ ေစာင္႕ပဲ။ ဒါေပမယ္႕ ကိုယ္႕အလွည္႕ေရာက္ရင္ေတာ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုေတာင္းတယ္၊ လုပ္ေပးထားတာေတြကို ရွင္းျပတယ္၊ မလုပ္ေပးႏုိင္တာေတြကုိ ထပ္ဆက္သြယ္ရမယ္႕ ဖုန္းနံပါတ္၊ ဝက္ဆိုဒ္ စသျဖင္႕ေပးျပီးကူညီတတ္ၾကတယ္။ ေကာင္တာေတြၾကားမွာ ေရွ႕ဆက္တုိးလို႕မရေအာင္ ထစ္ မထားတတ္တာကေတာ႕ အၾကိဳက္ဆံုးပါပဲခင္မ်ား။

.

koko2yeye@gmail.com